Inspectie van het Onderwijs
De basisschoolperiode is een heel belangrijke en bepalende periode in het leven van een kind. Omdat we met elkaar vinden dat alle kinderen recht hebben op goed onderwijs, heeft de overheid de taak de kwaliteit van het onderwijs te waarborgen en te stimuleren. De Inspectie van het Onderwijs kijkt jaarlijks naar elke school. Op basis van deze jaarlijkse prestatieanalyse en eventueel verder onderzoek bepalen we of er nader toezicht nodig is en hoe dit er vervolgens uit zal zien.

De Inspectie van het Onderwijs versterkt de komende jaren haar toezicht in het funderend onderwijs. Ze wil hiermee een impuls geven aan de verhoging van het niveau van basisvaardigheden van de Nederlandse leerlingen. Ze zal sneller ingrijpen bij achterblijvende kwaliteit en het toezicht op schoolniveau uitbreiden. De belangrijkste aanleiding is het zorgelijke gegeven dat de basisvaardigheden in Nederland onder druk staan.

In de nieuwe standaard Basisvaardigheden (OP0) kijkt de Inspectie naar het curriculum voor Nederlandse taal, rekenen-wiskunde en burgerschap. Het gaat erom dat op school bewuste keuzes gemaakt worden in het plannen en uitvoeren van het curriculum over de basisvaardigheden. En vervolgens kijkt de Inspectie of ze dit terugzien in de klas.

Het onderzoekskader 2021 van de Inspectie van het Onderwijs beschrijft hoe het toezicht op de voor- en vroegschoolse educatie en het primair onderwijs is ingericht. Het onderzoekskader omvat het waarderingskader en de werkwijze.
Het onderzoekskader 2021 wordt jaarlijks geactualiseerd. De versie van 2023 is van toepassing per 1 augustus 2023 en vervangt de versie van 2022.

Het schoolbestuur is verantwoordelijk voor de onderwijskwaliteit op de scholen. Daarom begint en eindigt het toezicht door de onderwijsinspectie bij het bestuur. In het toezicht maakt de inspectie onderscheid tussen de basiskwaliteit (de wettelijke vereisten) en de eigen ambities van scholen en besturen (ofwel de eigen aspecten van kwaliteit). Jaarlijks maakt de inspectie een analyse van iedere school. Deze jaarlijkse analyse vormt ook het vertrekpunt van het vierjaarlijks onderzoek bij bestuur en scholen.

De jaarlijkse prestatieanalyse
In de jaarlijkse prestatieanalyse van de basisscholen kijkt de inspectie naar de gemiddelde eindtoetsscore, signalen en historische kwaliteitsoordelen. Vanaf 1 augustus 2019 wordt naar meer aspecten gekeken. Ze betrekken ook de behaalde referentieniveaus, de schooladviezen, de plaats in het vo na 3 jaar, de veiligheidsbeleving, het welbevinden, de verandering van schoolgrootte en de schoolweging. De schoolweging is de nieuwe maat voor de leerlingenpopulatie die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) voor de inspectie berekent. 

Het vierjaarlijks onderzoek
Eens in de vier jaar doet de inspectie uitgebreid onderzoek bij ieder bestuur en zijn scholen. Wat gaat goed, wat kan beter en wat moet beter? In ons toezicht vormen de verantwoordelijkheid van besturen voor onderwijskwaliteit en hun ambities het uitgangspunt en daarom begint het vierjaarlijks onderzoek bij het bestuur. Daarbij onderzoeken we in elk geval de kwaliteitszorg en het financieel beheer.